12 Mart'tan 12 Eylül'e sol düşün akımlarının Türk devrimi algılamaları:1971-1980

Abstract

Bu çalışma bir yakın tarih çalışmasıdır. Tez, Türkiye'nin yakın tarihinde en önemli, kritik dönemeçlerinden birine projeksiyon tutmaktadır. Dönem, Türk toplumunu düşünsel-siyasal, kültürel ve ekonomik olarak pek çok yönden etkileyen, iki askeri darbe dönemi arasıdır. Özel olarak ise 12 Mart-12 Eylül dönem aralığında sol-sosyalist akımların Türk Devrimi algısı incelenmiştir. Seçilen sosyalist akımlar, dönemin belli başlı ana akımlarıdır. Bu akımların algısı esas olarak iki ana kaynaktan beslenecektir. Bunlar Bolşevik Devrimi ve Türk Devrimi'dir. Bunun yanında Milli Kurtuluş Savaşı sonrası TKP'nin şahsında oluşan sosyalizm-Kemalizm ilişkileri sonraki kuşakların algısını büyük ölçüde biçimlendirecektir. Bu biçimlenme ise tam olarak 1970'lerden sonra bir kırılmaya uğrayacaktır. 1970'lere kadar Sosyalizm-Kemalizm ilişkisi birbirine geçen, teorik düzlemde karmaşıklaşan, adeta "bulanık sularda seyreden" bir seyir izleyecektir. 1970'ler her açıdan özgün nicelikler ve nitelikleri sergileyen bir özelliğe sahip olacak, çalışmanın özgünlüğünü de bu karakteri belirleyecektir. Sosyalistlerin Türk Devrimi algısına ilişkin dönemin kaynaklarından elde edilen verileri ışığında, bakış açıları, tahlilleri, polemikleri vs. çalışmanın ana gövdesini oluşturacaktır. Çalışma elde edilen sonuçlara göre şimdiye kadar ulaşılamamış, işlenmemiş sol yapıların verilerini gündeme getirmiştir. Aynı zamanda yine dönemin tanıklarıyla yapılan sözlü tarih çalışmasıyla, tezin ulaştığı fikri doneler ve sonuçlar pekiştirilmiştir.

This is a study of recent history. The thesis sheds light on one of the most critical crossroads of the late Turkish history. The period is the one between the two military coups, which affected the Turkish society ideationally-politically, culturally and economically in many aspects. Particularly, the Turkish Revolution perception of the left wing-socialist currents in the time period of 12 March-12 September was analyzed. The selected socialist movements were the main ones of the period. The perception of these movements fundamentally lived on two basic sources. These were the Bolshevik Revolution and the Turkish Revolution. In addition, socialism-Kemalism relations rising within the body of TKP (Turkish Communist Party) after the Turkish National War of Independence shaped the perception of the later generations to a great extent. This shaping underwent a rupture exactly after the 1970s. Until the 1970s, the socialism-Kemalism relationship followed nearly a course "in troubled waters", which was getting entangled and more complicated in the theoretical context. 1970s have a characteristic of displaying unique quantities and qualities in every respect, which will also determine the originality of this study.The viewpoints, analyses, polemics etc. of the socialists with respect to the perception of the Turkish Revolution in the light of data obtained from the sources of the period constitute the main body of the study. According to the obtained results, this study puts on the agenda the datum of the leftist organizations, which have not been examined and addressed until now. At the same time, the work of oral history done with the witnesses of the period consolidated the findings and results of the thesis.