Toplumsal dışlanma ve otizm

Abstract

Otizm, günümüzde sadece bireyler ile sınırlı özel sorunlara yol açmamış aynı zamanda dünyanın her tarafında görülen, toplumların her kesimini etkileyen ve giderek yaygınlaşan sosyal bir olgu haline gelmiştir. Böylece sosyolojik çalışmalara davetiye çıkartmış ve bu araştırmaya da konu olmuştur. Bu araştırma, Türkiye’deki otizmli bireyleri ve ailelerini kapsayan bir alan çalışması şeklinde yapılmıştır. Çalışma, Türkiye’nin 7 bölgesi ve 14 ilinde, otizmle mücadele amaçlı, otizmli bireylerin aileleri tarafından kurulmuş bulunan 2 vakıf, 15 dernek vasıtasıyla, otizmli çocuğu olan ve çoğu bu kuruluşların yönetim kurulunda görev yapan toplam 42 katılımcıyla görüşmelere dayalı nitel bir araştırma mahiyetinde olmuştur. Bu çalışmayla, otizmin bireysel, ailevi, toplumsal alandaki yansımalarına ilişkin sosyolojik boyutlarının ortaya çıkartılması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, otizmli çocuğu olan katılımcıların bilgi, görgü, yaşantı, temel algı veya yaklaşımlarına başvurulmuştur. Katılımcılardan elde edilen veriler deşifre edilerek betimsel analize tabi tutulmuştur. Bu analizler sonucunda, otizmli bireylerin ve ailelerinin günlük yaşamlarında ya da toplumsal alanlarda karşılaştıkları güçlükleri veya toplumla sorunlu alanları belirlenmeye çalışılmıştır. Başka bir ifadeyle, otizmin, dar veya geniş alanda bireyleri nasıl etkilediğine, aileleri psikolojik, ekonomik, kültürel, sosyal olarak nasıl kuşattığına, birey ve aile ile toplum arasına nasıl mesafe koyduğuna açıklık getirilmiştir. Ayrıca, bunların, etiketlenme, dışlanma, sosyal izolasyon ve yabancılaşma durumlarına ilişkin veya sosyal yaşamlarına dair pozisyonları etraflı bir şekilde irdelenmiştir. Bu çalışma, çok işlenmemiş bir konuyu ele alması, ilk elden verilerin sahadan toplanması, analiz ve değerlendirme sürecinde ortaya koyduğu bakış açısı, otizmin bireylere ve ailelere ilişkin yansımaları veya toplumsal sonuçları hakkında son derece çarpıcı bulgu ve sonuçlara ulaşılması hususunda tamamıyla özgün bir çalışma olmuştur. Bu çalışma, otizme ilişkin literatürdeki önemli bir eksikliğin giderilmesi, otizm ile sosyoloji arasındaki derin bir bağın varlığına işaret etmesi ve gelecekte yapılacak çalışmalara veya uygulamalara kaynak oluşturması bakımından önemli bir çalışma olmuştur.

Autism has brought about special problems not only related with the individuals involved in a given community but also with all of the social sections directly or indirectly involved with this condition; this is the reason why such a social phenomenon has become the chief focus of our concern and an interesting area in sociological studies. The study which can be considered as a qualitative study was conducted as a field investigation being based upon various, questionnaires including individuals with autism and their families; the universe of our investigation consisted of seven regions and 14 provinces in Turkey, 2 foundations,15 organizations, people who have autistic children and those who are working in those organizations both as chief executive officers and working in some other posts; a total of 42 participants were recruited. Illuminating the sociological dimensions related with the repercussions of such a sociological and psychological phenomenon on familial, social and individual levels has also been one of the objectives of our investigation. Within this context, the participants who were included in our study were interviewed about their different knowledges, opinions, perceptions, approaches experiences. Data obtained from participants were deciphered and then subjected to descriptive analysis after due evaluations. By the aid of such analysis, problematic areas of individuals with autism and the burdens and responsibilities imposed upon their families as well as various other issues encountered in their social environments were determined. In other words, the way people are affected by autism in terms of social, psychological, economical and cultural scales has been scrutinized; based on this premise, solutions and recommendations were proposed for these downtrodden sections of our society so that they might not be further alienated from their social environment. This study has been considered to be original and autonomous and that it recruited its findings directly from the field and developed its perspectives based upon the literature on autism and churned out it's results in a way as to be beneficial for those concerned with these phenomenon. Thus, it would be much more tempting to say that further investigations based upon further questionnaires and analysis should be conducted in the future in order to have an adequate understanding of the repercussions of such phenomenon.