Leyla İlova ile sözlü tarih görüşmesi

Abstract

1938’de doğan Leyla İlova ilk olarak oturdukları evden bahseder. Sultan V. Reşad tahttan indirildiği zaman haremiyle bu evde yaşamıştır. Boşnak kökenli olan ailesi 1878 yılında Bosna’dan İnegöl’e gelir. İktisat Fakültesi Gazetecilik Enstitüsü’nü bitirir. Bursa Turizm Bakanlığı Tanıtma Bürosu’nda Şube Müdürü olarak görev yapar ve emekli olur. Sarayönü Caddesi’nde eskiden bir Bizans Sarayı olduğundan bahseder. Ayrıca caddenin büyük bir bölümü Rumeli göçmenlerinden oluşur. Bu göçmenlerden başka Bulgaristan Pazarcık'tan aileler vardır. Yine mahallede Bursa’nın tanınmış aileleri ikamet eder. Komşuluk ilişkilerinin şimdiki ile karşılaştırılamayacak kadar iyi olduğunu söyleyen İlova, mahallede cenazeler dahil insanların birbirlerine bağlılık gösterdiğinden bahseder. Ayrıca mahallede yaşamış ünlü isimlerden detaylıca bahseder. Yunan işgalinde Bursa’da yaşananlara değinir. Babaannesi Kuvva-i Milliye'ci İsmail Kulin’i altı ay boyunca Yunanlı askerlerden saklar. İşgal sırasında insanlar Yunan askerlerinin baskısıyla karşılaşmaz. O zamanlarda geceleri herkes fenerle gezer. Kapıların önlerinde kısa pantolon giyen ve tozluk takan Türk Efeleri bekler. Bursa’nın kurtuluşunda ordu şehre Püskülsüz İsmail’le birlikte girer ve Türk bayrağını diker. 11 Eylül Bursa’nın kurtuluş günüdür.Babası 1935 yılında Saraybosna’dan döndüğünde mahallede elektrik, su ve telefonun olduğunu söyler. Yine mahallede Nalbantoğlu Hazretleri’nin mezarı vardır ve mahallenin ismi buradan gelir. Asker uğurlama törenleri sade olur. Bayram günleri önce erkekler bayramlaşır. Kurbanlar değiş tokuş edilir. Sünnet törenlerine bütün Kapalıçarşı davet edilir, çocuklar Emir Sultan’a götürülür. Sünnet törenlerinden detaylıca bahseden İlova, sünnetten sonra çocuğun ağzına lokum konulduğunu erkek aile bireylerine sigara verildiğini söyler. Kız isteme merasimlerinde kız evine gidilir, mendil alınır. Düğünlerde Rumeli ve Artvin horonları oynanır. Ramazanda evde veya camide mukabeleler yapılır. Camideki mukabelede müezzin beline peştamal bağlar; mevlit şekeri ve lokum dağıtılır. Teravihten sonra insanlar mahalledeki Sakal-ı Şerif’i ziyarete eder. Mahallede vişne, kızılcık şurubu, tarçınlı leblebili bozalar meşhurdur. Bursa’da 220 civarında yatır vardır.