Sözel mekansal bellek:Sözel mekansal bilgilerin kodlanması ve nesnelerin yerlerini hatırlama

Abstract

Son yıllarda mekansal bellek ve özellikle görsel-mekansal bellekle ilgili araştırmaların sayısında önemli bir artışın olmasına rağmen, sözel mekansal bellekle ilgili çalışmaların azlığı dikkat çekicidir. Bu çalışmada, görünümleri T ve F harflerine benzediği için T-Dairesi ve F-Dairesi adı verilen iki apartman dairesindeki eşyaların yerleriyle ilgili sözel mekansal bilgilerin kodlanması ve hatırlanmasında oluşan yer hataları incelendi. Sözel mekansal bilgilerin kodlanmasna çift-görev işleminin etkisinin de araştırıldığı bu çalışmada denekler, 7 eşyanın yerini tek-görev veya çift-görev koşullarında öğrendi. Eşyaların yerleriyle ilgili tarifler dinletilmeden önce, daireyi zihinlerinde canlandırabilmeleri için deneklere A4 kağıdına çizilmiş bir daire krokisi gösterildi. Ayrıca, eşyaların isİmleri de deneklere bir liste halinde verildi. Dolayısıyla, eşyaların isimlerinin hatırlanmasına gerek kalmadan sadece yerleriyle ilgili bilgilerin hatırlanması gerekli kılındı. Araştıma sonuçları çift-görev koşullarında doğru hatırlanan yer sayısında anlamlı bir düşüşün olduğunu ve buna paralel olarak yapılan yer hatası sayısında da bir artışın olduğunu gösterdi. Sonuçlar sözel mekansal bellek üzerine yapılan az sayıdaki araştırmalardan biri olan Salway ve Logie’nin (1995) bulgularıyla karşılaştırılarak tartışıldı.

Although in recent years there has been a substantial increase in research on spatial memory, and in particularly visual-spatial memory, there seems to be a few studies on verbal-spatial memory. The present study examined encoding of verbal-spatial information involving locations of furniture in what were called a T-shaped house and a F-shaped house because the shapes of layout plans of the houses resembled the letter T or F. Encoding demands of the verbal-spatial memory task were assessed by using a dual task methodology. Locations of 7 objects were learned under single task or dual task conditions. The participants were presented a layout plan of a house drawn on an A4 paper to get a mental image of the rooms before they listened to verbal descriptions about locations of the objects. They were also given a list containing the names of the objects so that they did not need to remember the names of the objects but just their locations in a room. The dual task performance led to a significant drop in the number of correct locations recalled and an increase in mislocated objects. The present results are discussed in relation to the findings of Salway & Logie’s (1995) study.