Dürüye Köprülü ile sözlü tarih görüşmesi

Abstract

1910 yılında İstanbul’da doğan Dürüye Köprülü’nün annesi lise müdürü, babası ise banka memurudur. Dürüye Köprülü Cumhuriyet'ten önceki eğitim sisteminden de bahseder. 6 yaşında Selçuk Hatun Lisesi’nin anaokuluna başlar ve ilkokulu da burada bitirir. Arap harfleri ile okumanın özellikle fizik, kimya, biyoloji, matematik gibi derslerde çok zor olduğundan bahseder. Görüşmede evdeki aile yaşantısından, anne ve babasından aldığı terbiyeden ve evlerindeki düzenden bahseder. 1922 yılında ilkokulu bitirdikten sonra Kız Öğretmen Okulu’na girerek yatılı okumaya başlar. Osmanlı İmparatorluğu’nun yıkılış sürecine ve Cumhuriyet’in kuruluşuna tanık olur. Köprülü, okuduğu okullardan, okul anılarından, okulların fiziki durumlarından, eğitim sisteminden, derslerden ve öğretmenlerinden detaylı olarak bahseder. Öğretmen okulunda okurken İstanbul Belediye Konservatuarı'na da devam eder ve müzikle ilgilenir. Dönemin kültür ve eğlence hayatını özellikle müzik kültürünü ve müzikle ilgili etkinlikleri detaylı olarak anlatır. Vahdettin’in İstanbul’dan gidişini, İstanbul’daki işgal güçlerini, ordunun İstanbul’a girişini ve Lozan Anlaşması’nın imzalanmasını anlatan Köprülü, Lozan görüşmeleri sırasında İstanbul’daki İngiliz Sefareti'nin önünde Musul ve Kerkük için yapılan gösterilere katılır. Cumhuriyet’in 10. yılının İstanbul’da büyük bir coşku ile kutlandığını belirtir. İstanbul’un işgal edildiği günü hatırlayan Köprülü, Beyazıt Meydanı’na uçakların geldiğini, mitralyöz attıklarını ve evlerinin bodrumuna saklandıklarını söyler. İşgal yıllarında ailesi Milli Mücadele Hareketini sürekli destekler. Osmanlı Devleti’nin içinde bulunduğu durumdan dolayı maaşlarını alamayan anne ve babası değerli eşyalarını satarak evin geçimini sağlar. Köprülü, Cumhuriyet'in ilan edilmesinden sonra ülkede meydana gelen önemli değişikliklerle ve bu süreçte yaşananlara değinir.