Adviye Dizdar ile sözlü tarih görüşmesi

Abstract

1932 yılında Bursa’da doğan Adviye Dizdar’ın ailesi 1928-1930’ arasında Yugoslavya’dan göç eder. Eşi de aynı şekilde 1925-1926 yılları arasında Türkiye'ye gelir. Mahalledeki komşuları ve evleri hakkında detaylı bilgiler verir. Komşuluk ilişkilerinin çok iyi olduğunu, mahallelinin birbirlerini sık sık ziyaret ettiğini söyler. Sabahları erken kalkılır, aile büyüklerine hizmet edilir. Sabahları kahve geleneği olan mahallede, öğleden sonraları günler yapılır. Kız isteme törenlerinde, kız verilirse o gün söz kesilir. Düğün günü gelin evden çıkarken kimse görmesin diye iki tarafa çarşaflar serilir. Düğünden sonraki gün paça yapılır. 1950 yılında evlenen Dizdar’ın eşi Necati Bey Yugoslavya’da bir süre kale komutanlığı yapar. Cenazelerde yedi gün yemek verilir, yedisinde, kırkında ve ellisinde kuran okunur. Cenazeler evlerde yıkanır. Mahalledeki doğumların pek çoğunda bulunan Dizdar, ebe gelene kadar annenin başında durur. Doğumdan sonra akrabalar ziyarete gelir, bebeğin kulağına ezan okuyarak adını koyulur. Lohusalık zamanlarında mevlitler okunur, lohusanın yanına anahtar gibi demir parçaları konur. Ramazan aylarında erişte ve yufka yapılır. Sahura kalkmayan komşular kaldırılır, iftarlar kalabalık geçer. Ramazanda tüm komşular gezilir, her gün birinde iftar açılır. Bayram zamanlarında herkes baklava yapar ve çocuklara kıyafetler alınır. Erkekler sabah erkenden bayram namazına gider, bayramlaşma Ramazan’da olduğu gibi kalabalık ailelerle yapılır. İnsanların savaş zamanlarında yokluğu gördükleri için eskilerin çok tutumlu olduğunu aktarır.