1934 Trakya olayları

Abstract

1930’lu yıllarda başta Kırklareli, Edirne, Çanakkale, Tekirdağ olmak üzere Trakya’nın önemli vilayet ve ilçelerinde kayda değer sayıda bir Yahudi nüfusu yaşamaktaydı. Onlarca yıldan beri Müslüman komşularıyla sukunet içinde yaşayan Trakyalı Yahudilerin bu sakin hayatları, 1934 yılının Haziran ayının son günleri ile Temmuz ayının ilk günlerinde aniden sona erecekti. Birkaç gün boyunca süren eylemlerin sonunda Yahudiler, evlerini ve eşyalarını terk etmek veya yok pahasına satmak zorunda kalarak İstanbul’a kaçacak, ortam yatıştıktan sonra sadece bir kısmı geri dönecekti. Tarihe “1934 Trakya Olayları” adıyla mal olan ve aniden meydana gelen bu hadiselerin sebepleri nelerdi, müsebbipleri kimlerdi? Olaylar, bölgede yaşayanları nasıl etkilemişti? Bu araştırma, bu suallere yerli ve yabancı arşiv belgelerinin, hadiselere bizzat şahit olmuş tanık ifadelerinin, Trakya Umumi Müfettişi İbrahim Tali’nin teftiş gezisi raporunun, dönemin yerli ve yabancı basınında yer alan haber ve karikatürlerin ve daha önceki baskılarda yer almayan yeni belgelerin eşliğinde ve ışığında cevap vermeye çalışmaktadır.