Sözlü tarihin ortaöğretim öğrencileri üzerindeki etkileri (Tunceli merkez örneği)

Abstract

Bu araştırmada Tunceli merkez ortaöğretim son sınıf öğrencilerine ailesi ve içinde bulunduğu sosyal ortam tarafından nakledilen sözlü kültüre dayalı tarihsel bilgilerin etkileri ortaya konulmuştur. Araştırma, nitel araştırma yöntemi ile yapılmış olup case study (durum çalışması) desenine göre yapılandırılmıştır. Araştırmada odak grup tartışması, yarı yapılandırılmış mülakat, gözlem ve açık uçlu soru formu gibi araştırma teknikleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda Tunceli’deki sözlü tarih ile resmi tarihin bazı konularda birbirinden farklı bazı konularda da birbirine rakip anlatılara sahip olduğu görülmüştür. Sözlü tarihin, resmi tarih anlatısını önemli oranda absorbe ederek etkisizleştirdiği saptanmıştır. Bununla birlikte çalışma grubundaki öğrencilerin çoğunluğunun sözlü tarihlerini “atalarının geçmişteki sesi” olarak kabul edip, sözlü tarih anlatısını sorgulamadan ya da farklı ek bilgilere ulaşmaya çalışmadan doğrudan içselleştirdikleri ortaya çıkmıştır. Yine bu araştırma sonucunda çalışma grubundaki öğrencilerin sözlü tarihlerini daha çok “büyükbaba ve büyükanne”lerinden öğrendikleri, anne ve babaların sözlü tarih aktarımında yeterince istekli olmadıkları anlaşılmıştır. Bununla birlikte, sözlü kültüre dayalı tarihsel bilgilerin orta öğretim tarih derslerine ve ders kitaplarına konu edilmiyor oluşu öğrencilerin tarih derslerini ve tarih ders kitaplarını objektif, tarafsız bulmamalarına yol açtığı belirlenmiştir. Tarih dersinde ve ders kitaplarında yerel ve sözlü tarihe yer verilmesinin Tunceli merkez orta öğretim öğrencilerinin tarih derslerine olan sevgisini, ilgisini arttıracağı tespit edilmiştir.

In this study, high school final year students the center of Tunceli family and social environment in which information is transmitted by the effects of oral history have been determined. The study was made by the method of qualitative research case study is structured according to the pattern. In this research, the focus group discussion in the academic year 2011-2012, as a form of semi-structured interviews and open-ended questions were used research techniques. As a result of the official history of oral history research in Tunceli, in some respects different from each other in some of the subjects was found to have opposing narratives. However, the students' oral history is often regarded as a legacy of heirloom and the sound of societies in the past, oral history narrative uncritically internalized or other additional information have emerged directly from the study reach. Students' oral dates are usually "grandparents, parents, the Internet, religious institutions, political associations, TV, magazines, newspapers learned from sources such as understood. However, oral history, history lessons and textbooks for secondary school students to the fact that the subject is not usually objective history textbooks and history lessons, history lessons and textbooks irrelevant to behave, think about the ideological serve a purpose in and of themselves "marginalized citizens" were caused by the feeling of. Administration of oral history textbooks in the history lesson, the students' love of history lessons, interest increase, and social tolerance and to contribute to peace has been found.