Ereğli 1965-1980 çelik işçileri

Abstract

Ereğli'de işçileşme süreci, sendikalaşmanın, sol siyasetin serüveni, esas olarak 1960'ların ilk yıllarıyla ve adına sanayileşme denilen büyük altüst oluşla birlikte başlar. Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları'na (Erdemir) daha ilk çivinin çakılmasıyla birlikte Türkiye'nin dört bir yanından akın akın gelen insanlar Ereğli'deki ilk işçi eylemlerini, direnişleri örgütlerler. Sendika hareketine ve sol siyasete damgasını vurmuş pek çok kişinin yolları Ereğli'de kesişir. Bu emek tarihi için olduğu kadar siyasi tarih açısından da olağanüstü ilgi çekicidir. Fukara Tahir'in bir ayağı Ereğli'dedir. İsmet Demir Ereğli şantiyelerinde işçidir. Ereğli'nin yapı işçileri Erdemir'in de ilk çelik işçileri olurlar. Onlar, Erdemir'de metal iş kolundaki birbirine kanlı bıçaklı düşman sendikaların başkanları, yöneticileridir artık. Daha sonra THKP-C içinde yer alacak olan kadrolar, Erdemir'in bekar lojmanlarında karşılaşır, sendika kavgasına katılırlar. Necmettin Giritlioğlu Erdemir'de etkili bir sendika aktivistidir. Mahir Çayan, Yusuf Küpeli, Ulaş Bardakçı... Gelip gitmektedirler, Ereğli'ye. TİP Ereğli'de bu dönemde kabuk değiştirir. Ve Maden-İş'le olan kıyasıya kavgasını yaşar Ereğli. Karadeniz Ereğli'sinin 1965'ten 1980'e kadar olan on beş yıllık sendika kavgasını kronolojik bir kurgu içinde ele alan bu çalışma, esas olarak birincil kaynaklara/belgelere ve tanıklıklara, sözlü tarih kayıtlarına dayanıyor. Sendika hareketinin, DİSK'in, Maden-İş'in tarihinden, sol siyasetin sendika TKP-CHP çatışmasından kimileri daha önce yazıya dökülmemiş kesitler veriyor.