Türkiye`de sanat eğitimi tarihi (1950-1999), genel eğitimde ve öğretmen yetiştiren kurumlarda resim/resim-iş bölümleri ve dersleri

Abstract

Türkiye'de Sanat Eğitimi Tarihi (1950-1999), Genel Eğitimde ve Öğretmen Yetiştiren Kurumlarda Resim/Resim-İş Bölümleri ve Dersleri" başlıklı bu çalışma, 1950-1999 tarih aralığında, Türkiye'deki sanat eğitimi tarihini genel eğitim kurumlarında ve bunlara öğretmen yetiştiren kurumlardaki sanat eğitimi programlarını ve uygulamalarını içinde yaşandığı süreçleri oluşturan düşünce, öneri ve kararları inceleyerek sanat eğitimimiz açısından anlamlı olabilecek sonuçlar çıkarmak amacıyla yapılmıştır. Çalışmanın amacı doğrultusunda, 1) Belirlenen tarihsel dönemler içindeki program, rapor, karar, yasa ve yönetmelikler taranmış, 2) Genel eğitim kurumlardaki Resim/Resim-iş dersleri ve bu kurumlara öğretmen yetiştiren öğretim programlan değerlendirilmiş, 3) Yazılı belgeleri tamamlayacak bilgilere ulaşmanın aracı olarak, ilgili dönemlerde etkili olduğu düşünülen sanat eğitmenleri/sanat eğitim bilimcilerine yönelik sözlü tarih çalışması yapılmıştır. Araştırmanın başlıca sonuçlan şunlardır: 1. 1950-1999 döneminde çağdaş sanat eğitiminin de bileşeni olduğu sürekli bir eğitim politikası belirlenememiştir. 2. Uygulanmakta olan sanat eğitimi programlarının eşgüdümü sağlanamamıştır. 3. Eğitimle ilgili resmi belgelerde yaygın olarak, sanat eğitimi "yetenek alanı, boş zaman etkinliği, diğer derslerin yardımcısı" olarak yer almıştır. 4. Sanat eğitiminin uygulama alanı olan öğretim programlarında, eğitim sistemi ve yönetimiyle ilgili karar ve uygulamaların sıkça değişmesinden kaynaklanan sorunlar yaşanmıştır. 5. 1950'den 1999'a doğru, genel eğitimin değişik kademelerindeki haftalık ders çizelgelerinde sanat eğitiminin ağırlığı düşme eğilimine girmiştir. 6. Sanat eğitimi-öğretimi programlarında yaygın olarak "sanat yoluyla eğitim", ortaöğretimde "sanat için eğitim" anlayışı ortaya çıkmış ve 1990'lı yıllardan itibaren genel olarak "sanat için eğitim" anlayışına ve "sanat tüketicisi eğitimi"ne yönelinmiştir. 7. Sınıf öğretmeni eğitiminde, sanat eğitimi bileşeni ağırlığını yitirmiştir. 8. Sanat eğitimcisi yetiştiren programlarda, planlı bir eğitim yapamamasından kaynaklanan sorunlar ve amaç belirsizlikleri oluşmuştur.

This study titled "History of Art Education in Turkey (1950-1999), Art and Crafts Departments And Courses In General Education And In Institutes Educating Teachers" is carried out in attempt to derive results which may prove to be meaningful regarding our art education, by examining the art education in Turkey, curriculums in general education institutes and in institutes educating teachers for them and the thoughts, ideas and decisions forming the processes in which the applications of those are carried out. In attempt to fulfill these aims, 1) Programs, reports, laws and administrative directories which belong to the predetermined period are scanned, 2) Art/art and crafts courses in general education institutes and programs carried out in institutes educating teachers for those are evaluated, 3) As an instrument to satisfy what is not covered by written documents, oral history studies are carried out with art educational scientists / art educators which are regarded to be influential in the related period. Main results of the study are as following: 1. In the period 1950-1999 continuous education policy having modern art education as a component could not be realized. 2. The coordination of art education programs could not be managed. 3. In official literature, art education took place as "talent exercises, spare time activity, supporting other lessons, etc.". 4. In education programs, the application field of art education, problems resulting from frequent changes in decisions and applications regarding education system and its administration were faced. 5. From 1950 to 1999, the relative dominance of art education in weekly programs of deferent levels of general education gradually decreased. 6. In general programs of art education "education through art", in medium school education "education in art" approaches formed and starting from 1990' s the general tendency became "education in art" and "education for the art consumer". 7. In the education programs of primary school teachers, the art education component lost its relative dominance. 8. Problems and uncertainty of aims appeared in programs for education of art teachers due to lack of a well planned educational program and practices