Tarih derslerinin yerel tarihe ve kaynaklarına dayalı etkinlikler aracılığıyla işlenmesinin öğrencilerin derse yönelik tutumlarına etkisi

Abstract

Türkiye’de tarihin öğretimine ilişkin yöntem ve yaklaşımları konu edinen araştırmaların sayısında son yıllarda önemli bir artış görülmesine karşın pratikte bunun öğretim ortamlarına ve araçlarına yansımaları oldukça sınırlı kalmaktadır. Bu çalışmada geleneksel yöntemle, öğretmeni ve ders kitabını merkez alarak işlenen tarih dersleri yerine, yeni tarih öğretimi anlayışının da önemli bir öğesi olan yerel tarihe ve kaynaklarına dayalı etkinlikler aracılığıyla işlenen derslerin, öğrencilerin tarih dersine yönelik tutumları üzerinde yaratacağı farklılıkların ortaya konması amaçlanmıştır. Çalışmada araştırma deseni olarak ön test-son test eşleştirilmiş kontrol gruplu deneysel desen kullanılmıştır. Araştırma, İzmir ili sınırları içinde bulunan Bornova Koleji Anadolu Lisesi’nde, 2011-2012 eğitim-öğretim yılının bahar yarıyılında, 10. sınıf öğrencileriyle gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya katılan öğrenci sayısı deney grubunda 21, kontrol grubunda ise 19 olmak üzere toplam 40’tır. Veriler araştırmacı tarafından geliştirilen “Tarih Dersine Yönelik Tutum Ölçeği” ve “Görüşme Formu” aracılığıyla elde edilmiştir. Araştırmanın sonucunda tarih dersinde yerel tarihe ve kaynaklarına dayalı olarak ders işlenmesinin öğrencilerin tarih dersine yönelik tutumlarını arttırma konusunda geleneksel yönteme göre daha etkili olduğu ortaya konmuştur. Öğrencilerle yapılan görüşmelerde ise tutum ölçeğinden elde edilen bulguları destekleyen sonuçlara ulaşılmıştır. Araştırmanın sonuçları doğrultusunda tarih derslerinde yerel tarihin ve buna ilişkin kaynakların kullanımının yaygınlaştırılması konusunda çeşitli öneriler sunulmuştur.

In this research instead of the courses covered by traditional method in a way that centers the teacher and text book, the courses covered through the activities based on the local history and its resources which are at the same time the important elements of new history teaching approach is aimed. In this research “experimental design with pre test-post test paired control group” has been used as research design. The research has been performed in Bornova College High School which is within the borders of İzmir, in spring semester of 2011-2012 academic year and with 10th grade students. The data were obtained through “Attitude Scale towards History Course” and “Interview Form” developed by the researcher. At the end of the research, covering the courses through the activities based on local history and local history resources have been seen to be more effective than the traditional method to increase the attitudes of the students towards history course. From the interviews held with the students the results have been reached that support the findings obtained from the attitude scale. In line with the results of the study various suggestions have been offered to generalize the usage of local history and resources about it.