1960-1980 yılları arasında İstanbul'da halk dansları-sözlü tarih çalışması

Abstract

Bu çalışmada, halk danslarının İstanbul'daki yakın tarihini, resmi tarih anlatısının ötesindeki detaylarıyla keşfetmek amaçlanarak 1960-1980 yılları arasında çalışma yürütmüş halk dansları emekçileri ile yapılan görüşmelerin neticesinde oluşturulan sözlü tarih çalışmasına yer verilmektedir.İlk olarak sözlü tarih yöntemi hakkında bilgilere yer verilmiş, kavramlar irdelenmiş, sözlü tarihin Türkiye'deki gelişimine ve halk dansları ile olan ilişkisine değinilmiştir. Çalışmanın devamında 1960-1980 yılları arasında İstanbul'un sosyo-spolitik ve kültürel yaşamı incelenmiş, o dönemki halk dansları çalışmalarını etkileyebilecek unsurlar tespit edilmeye çalışılmıştır. Dönemin halk dansları çalışmalarını hazırlayan koşulları doğru anlamayı sağlaması açısından 1960 öncesi halk danslarının kurumsal gelişimi incelenip, sunulmuştur. 1960-1980 yılları arasına tanıklık eden halk dansları emekçileri ile görüşülüp, o yıllarda yürüttükleri çalışmalar, dönemin siyasi atmosferinin halk danslarına etkileri, 1980 darbesinin halk danslarına etkileri, 1980 öncesi ve sonrası halk dansları başlıkları hakkında yorumları alınmış, bu yorumlar birbirini uyumluluk gösteren veriler belirlenerek sunulmuş ve toplumcu gerçekçi bir bakış açısıyla yeniden yorumlanmıştır. Halk dansları alanındaki büyük yazınsal boşluk ve tarih çalışmalarındaki yetersizlik karşısında bu çalışmanın halk danslarının İstanbul'da en parlak dönemini yaşadığı 1960-1980 yıllarını daha az bilinen yönleri ile aktarmak ve ortaya bir alternatif tarih metni çıkartmak hedeflenmiştir.

The purpose of the study is to explore the recent history of folk dances in Istanbul and to underline the details beyond the official history. To do this, an oral history research is constituted by interviews with laborers of folk dances who were active between 1960 and 1980.The first part of the study evaluates the methodology and concepts of oral history. Moreover, progress of oral history in Turkey and its relation with folk dances are also examined.Sociopolitical and cultural life in İstanbul between 1960 and 1980 is explored and effectual facts on the studies of folk dances are tried to be determined. Institutional development of pre-1960 folk dances is served to have more accurate insights on the era concentrated by this study.The aim of the interviews with the witnesses of the era is to collect information about: an overview of the term; effects of the politics on folk dances; effect of the military coup of 1980 on folk dances; and the differences between the post and pre periods of 1980. After determining the consistent comments, they are reinterpreted with a social realist viewpoint.This study is a contribution to fill the large gap in the literature of folk dances and history. Besides, the study shed lights on the unknown aspects of the golden era of folk dances in İstanbul and provides an alternative recent history of folk dances.