Abdullah Işıklar ile sözlü tarih görüşmesi 2. bölüm

Abstract

Ailesi Arapgir kökenli olan Abdullah Işıklar, babasının ilk evliliğinden bahseder. Babasının ilk eşi, doğum sırasında vefat eder ve Celal ağabeyini Işıklar'ın annesi büyütür. Babasının adı Mehmet Şermi’dir ve rüştiye mezunudur. Babasının adı ile ilgili bilgiler veren Işıklar, babasının Pötürge ve Adıyaman’da görev yaptığını ve emeklilik zamanını Arapgir’de geçirdiğini söyler. Ağabeyi liseyi Malatya’da okurken aile de Malatya’ya taşınır. Arapgir’de lise yoktur ve aileler çocuklarını okutmak için Arapgir’den taşınır. Sezai Karakoç’un Arapgir’i ziyaretinden bahseder. İsmet İnönü’nün cumhurbaşkanlığı döneminde Malatya’ya dokuma fabrikaları yaptırılır ve fabrikanın yapılmasıyla ilçelerden merkeze göç başlar. Arapgir’de yaşayan Ermeni nüfusundan bahseder (09:23). Ailesi, ağabeyi Bingöl’de asker olarak görev yaptığı için Bingöl’e taşınır, Işıklar ise üniversite eğitimi almak üzere İstanbul’a gider. Ağabeyinin görevi nedeniyle ailesi İzmit’e taşınır. Işıklar, cumartesi günleri trenle ailesini ziyarete gider. Ağabeyinin Zeyyat Baykara ile görüşmesini ve Baykara’nın yardımıyla İstanbul’daki Devlet Malzeme Ofisi’nde müdür olarak göreve başlamasını anlatır. Ağabeyi İstanbul’da iş bulunca aile de İstanbul’a taşınır. Necip Fazıl Kısakürek ve Sezai Karakoç ile bu dönemde tanışır. İstanbul’da oturdukları evden bahseder (15:00). Kubilay İmer, Osman Akkuşak ve Galip Erdem Büyük Doğu’da çalışmaktadır. Kendisi adli haberleri yazıp röportajlar yapar. Selami İzzet Sedes yazı işleri müdürüdür. Kubilay İmer ve Galip Erdem’in daha sonra Konya milletvekilliği görevini yürüttüklerini söyler (23:48). 1952 yılında Büyük Doğu’da çalışan Işıklar’ın hem çalıştığı gazetede hem farklı gazetelerde arkadaşlıkları olur (29:17). Dönemin başbakanı Şemseddin Günaltay ile röportaj yapmak için Erenköy’e gider. Günaltay kendisini, evin kapısında samimi bir şekilde karşılar (37:25). Hüseyin Üzmez’in Ahmet Emin Yalman’ı vurma hadisesinden bahseder. Bu olay tarihe Malatya Hadisesi ismiyle geçer ve Büyük Doğu Gazetesi kapanır. Necip Fazıl Kısakürek tutuklanır. Daha sonra Yeni Sabah Gazetesi'nde çalışmaya başlar ve haftalık gazete çıkarır. Yeni Sabah Gazetesi'nde çalışanlardan, yaşadıklarından ve gazetenin sahibi Safa Kılıçoğlu’ndan bahseder (42:55). Necip Fazıl Kısakürek ile 1952 yılında tanışmasını, Büyük Doğu Gazetesi'nde çalışmaya başlamasını ve Kısakürek’in, Menderes ile görüşmek üzere Ankara’ya gidişini anlatır (47:00). Büyük Doğu Gazetesi'nin bulunduğu hanla ilgili bilgiler verir. 1954 seçimlerinin yapıldığı gün Malatya’da bulunan Işıklar, sonuçları Büyük Doğu Gazetesi'ne haber verme sürecini anlatır (53:12). Kore kahramanı Celal Dora’nın seçimleri kazanamamasından söz eder. İsmet İnönü ile Malatya’da tanışan Işıklar’a göre dönemin siyasetçilerinde ihtilal korkusu vardır (58:00). Beşiktaş’ta yaşar ve taraftar gruplarından bahseder (01:01:25). Dindar kesim Demokrat Parti zamanında da rahat bırakılmaz ve baskılar, Türk Ceza Kanunu’nun 163. maddesi ile devam eder. Turgut Özal tarafından kaldırılan 163. maddeyi açıklar. 1960 İhtilali’nde Fetih Gazetesi’nden dolayı kendisine 5 farklı dava açılır. Davalardan biri Iraklı bir tıp öğrencisinin yazısını gazetesinde yayınladığı için açılır. Vefa Bozacısı’nın yanında bulunan caminin ahır olarak kullanıldığını söyler. İkinci dava Türkiye’de kapatılan ve satılan camilerle ilgili yazı yazdığı için açılır. Çarşıkapı’da bulunan bir caminin Yahudi bir tüccara kiralandığını ve içerisine ökçe fabrikası kurulduğunu söyler. Büyük Kapalı Çarşı yangınında cami yanar. Üçüncü dava bu camiyle yazı yazdığı için açılır. Sulhi Dönmezer ile Naci Şensoy’un kendisiyle ilgili yazdığı rapordan bahseder. Mahkemeye kravat takarak gider ve kravat takmayanın mahkemeden atıldığını belirtir (01:14:35). Toplumun din algısından bahsederken Adnan Menderes’in caminin bahçesine kürsü kurdurup miting yapmasını anlatır (01:18:50). Şevket Rado yazı dersi hocasıdır. Katıldığı bir yazı yarışmasında birincilik kazandıran ve Dünya Gazetesi’nde yayınlanan yazısının içeriğine değinir (01:21:20). Demokrat Parti döneminden ve dönemin önde gelen simalarından bahseder (01:26:30). Demokrasi anlayışından söz eden Işıklar, Fetih isimli bir gazete çıkarır. Haftalık yayınlanan gazetede hangi konuların işlendiğini anlatır. O yıllarda ağaçlara çivi çakarak reklam yapılmasından rahatsızlık duyarak dönemin İstanbul Belediye Başkanı Aytekin Kotil’e durumu izah eden bir mektup yazar. Aytekin Kotil’in talimatıyla bu yöntemle reklam yapmak yasaklanır. Dini simgeler taşıyan İstanbul Büyükşehir Belediyesi logosunun çöp konteynırlarından ve rögar kapaklarından kaldırılması için verdiği mücadeleyi de anlatır ve Ali Müfit Gürtuna ile olan bir diyalogundan bahseder (01:42:28). Haftalık çıkartılan Fetih Gazetesi her ilde satılmakta ve abonelik hizmeti de vermektedir. Bediüzzaman Said Nursi’nin kitaplarından aldığı yazıları her sayıda yayınlayan Işıklar, bunun toplumda uyandırdığı yankılardan söz eder (01:50:30). Dini yasaklardan ve insanların dini inançlarından dolayı yaşadığı baskılardan bahseder. Son Havadis Gazetesi'nde komünizmle ilgili bir haber çıkar. Işıklar, bu haberle ilgili düşüncelerinden söz eder (01:56:41).