Türkiye’de 1960-1980 dönemi emek tarihine ilişkin kaynaklar

Abstract

Bu çalışma, Devrimci İşçi Sendikaları Konferansı (DİSK), Tarih Vakfı ve Türkiye Sosyal Tarih Araştırma Vakfı (TÜSTAV) işbirliğiyle 16-17 Kasım 2013 tarihinde gerçekleşen Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye Bağlamında Emek Hareketi Tarihinin Kaynakları konferansında sunulan tebliğdir. 1960-1980 Türkiyesi emek tarihinin kaynaklarını, hem genel olarak hem de bu döneme ilişkin olarak farklı dönemlerde yapılan üç araştırmayı/yayını esas alarak, tartışmayı ve kimi bulguları paylaşmayı amaçlamaktadır. Bu araştırmalardan biri Haydarpaşa Sendikası ve genel olarak demiryolcuların ve sendikalarının ilk yıllarına ilişkindir ve 1960-1964 yıllarını da kapsamaktadır. Diğer ikisi, Karadeniz Ereğlisi’indeki işçi ve sendika hareketlerini, siyasi hareketleri ve süreçleri 1960’ların başından 1980'e 12 Eylül darbesine kadar izlemektedir. Bu dönem boyunca hem 1962-1965 dönemi Yapı-İş hem de 1964-1980 Erdemir’deki Maden-İş ve Devrimci Maden-İş süreçleri üzerinde iki ayrı çalışmayı içermektedir. Ulusal ve yerel kütüphanelerde, sendikalarda, özel arşivlerde ve edebiyat, anılar, objeler ve nihayet sözlü tarih gibi alternatif kaynaklar üzerinde 4 yılı aşan bir süreyi kapsayan araştırma, belgeleme çalışmaları sırasındaki yaşanmışlıklar, genel gözlemlerle birleştirmeye çalışılmıştır. Türkiye’de kütüphanelerin/arşivlerin durumu, devletin yaklaşımı, sendikaların kendi tarihlerine verdikleri değer konularında varılan genel tespitler paylaşılmaktadır

This article is the proceeding of the presentation delivered at the conference on Labor History in the Context of Ottoman Empire and Turkey, jointly organized by Confederation of Progressive Trade Unions of Turkey (DISK) and Turkish Social History Research Foundation (TUSTAV) and held on November 16-17, 2013. Its objective is to discuss and disseminate findings from various sources on Turkish Labor history for the period 1960-80, both generally and in connection with three specific research publications on that period. One of these studies is concerned with railroad workers and their early unionization activity in its early years, including the period 1960-64, and Haydarpasa Labor Union more specifically. The other two focus on workers movement and its political ramifications at Karadeniz Ereğlisi from the early 1960's to the 12 September Military Coup in 1980. They comprise, respectively, a study on Yapı-İş during 1962-65, and one on Maden-İş and Revolutinary Maden-İş at Erdemir from 1964 to 1980. More broadly, the article draws from author’s experiences associated with his four-year long study, involving research and documentation in national and local libraries, labor unions, private archives, literary works, memoirs, oral histories and other sources; and, includes his general observations on the state of Turkish libraries/archives, related government policies, and the degree of importance labor unions attach to studying their own history.